ESKİŞEHİR-5000’İN SERİ ÜRETİMİNDE TARİHİ İMZALAR ATILDI
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayi A.Ş. (TÜRASAŞ) ile TCDD Taşımacılık arasında imzalanan Eskişehir 5000 Elektrikli Anahat Lokomotifi Sözleşmesi İmza Töreni’nde konuştu. Geçtiğimiz günlerde TÜRASAŞ Sivas Bölge Müdürlüğü’ne Türkiye’nin en modern ve en büyük kapasiteli Boji Üretim Fabrikasının açılışını gerçekleştirdiklerini anımsatan Uraloğlu, artık, demiryolu ile yük ve yolcu taşımacılığında kullanılan her türlü aracın ihtiyacı olan bojilerin bu fabrikada üretileceğini söyledi. Uraloğlu, bugün imzalanan sözleşmeyle ise TÜRASAŞ Eskişehir Bölge Müdürlüğü’nün TCDD Taşımacılık için 95 adet “Eskişehir 5000” Elektrikli Anahat Lokomotifinin üretimine başlayacağını duyurdu.
Teknoloji Ürünü İhracatı 2023'te 100 Milyar Dolara Ulaştı
Bakan Uraloğlu, cumhuriyetimizin yeni yüzyılı için hayal ettikleri ve yıllardır hazırlığını yaptıkları projeleri daha da hızlandıracaklarını söyleyerek, “Bu yüzyıl ülkemizin dünya tarihine ‘Sanayisi güçlü, teknolojisi milli bir Türkiye’ vizyonuyla damga vurduğu bir dönem olacak. Zaten daha şimdiden Sayın Cumhurbaşkanımız liderliğinde geçen son 22 yılda yerli sanayimizi geliştirerek ürettiğimiz milli teknoloji ürünleriyle dünya çapında küresel bir üretici ve ihracat ülkesi olduk. Ülkemizin savunma sanayisi başta olmak üzere makine, medikal, ulaştırma, elektrik elektronik gibi orta yüksek ve yüksek teknolojili ürün ihracatı 2023'te 100 milyar dolara yaklaştı. Hatta bundan yaklaşık 60 yıl önce TÜRASAŞ’ın Eskişehir tesislerinde yani burada üretilen Devrim Otomobilini engelleyenlere de TOGG ile cevap verdik. TOGG ile kendi arabamızı üreterek milletimizin bir özlemini bir hayalini daha gerçeğe dönüştürdük” diye konuştu
TÜRASAŞ, Orta Doğu'nun En Büyük Üreticilerinden Biri
Uraloğlu, üretimde demiryolu araçlarını ve sanayisini geri bırakmadıklarını söyleyerek Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak hayata geçirdikleri tüm projelerde yerlilik ve millilik hususlarını ön planda tuttuklarını kaydetti. Uraloğlu, raylı sistem araçlarının farklı bölümlerinin yapıldığı üç önemli şirket olan TÜLOMSAŞ, TÜDEMSAŞ ve TÜVASAŞ’ı, 4 Mart 2020 tarihli Cumhurbaşkanlığı kararı ile TÜRASAŞ çatısı altında birleştirdiklerini de hatırlatan Uraloğlu, “Demiryolu araçlarının üretiminde, sektör paydaşlarını bir çatı altında toplayarak raylı sistem üretim süreçlerinde yeni bir ivme ve sinerji yakaladık. TÜRASAŞ’ı, Orta Doğu'nun en büyük raylı sistem araç üreticilerinden birine dönüştürdük. Bugüne kadar geldiğimiz süreçte uluslararası standartlarda Yeni nesil lokomotifler, dizel ve elektrikli tren setleri, yolcu vagonları, yük vagonları, Cer konvertörü, Cer motoru, dizel motor, Tren Kontrol Yönetim Sistemi gibi ana, kritik ve alt ürünleri kendimiz üretiyoruz” dedi. Uraloğlu, cumhuriyetin 100’üncü yılı olan 2023 yılında da ilk milli elektrikli tren setlerini hizmete aldıklarını anımsatarak yüzde 70 yerlilik oranı ile üretilen yerli ve milli sürücüsüz metro araçlarını da raylara indiklerinin altını çizdi.
Milli Elektrikli Hızlı Tren Seti 2024’te Tamamlanıyor
Bakan Uraloğlu, Türkiye’nin saatte 160 kilometre hıza sahip “Yeni Sakarya” ismi verilen ilk Milli ve Yerli Elektrikli Tren Seti projesinde de 2 setin tamamlanarak hizmete sunulduğunu bildirdi. Seri üretime geçildiğini, 2030 yılına kadar bu tren setlerinin sayısını 56’ya tamamlamayı planladıklarını açıklayan Uraloğlu, “Saatte 225 kilometre hıza sahip Milli Elektrikli Hızlı Tren Seti Projesinde de tasarım çalışmalarında son aşamaya geldik. Bu yıl prototip üretimin tamamlanmasını planlıyoruz Milli Banliyö Tren Seti Prototip araç üretimi çalışmalarımız da devam ediyor” dedi. Uraloğlu, TÜRASAŞ Eskişehir Bölge Müdürlüğü’nün lokomotif, boji, elektrik makinaları, motor, vagon, talaşlı imalatlar ve kimyasal işlemler fabrikalarından oluşan yedi fabrika ile bütünleşmiş dev bir üretim merkezi olduğunu vurguladı. Merkezde bugüne kadar toplam 912 adet çeşitli tipte Lokomotif, 11 bin 974 çeşitli tipte vagon üretimi gerçekleştirildiğini anlatan Uraloğlu, 22 yılda, 1000 Beygir Gücünde DH 10000 tipi Dizel Hidrolik Anahat ve Manevra Lokomotifi üretimi ve ihracının yanı sıra DH7000/DH10000/DH12000 tiplerinde toplam 31 adet lokomotif ve lokomotiflere ait yedek parçaların da Irak Demiryollarına ihracının yapıldığını kaydetti.
Ülkemizde Tasarlanan En Yüksek Güçlü CER Motoru
Uraloğlu, 3 bin 300 beygir gücünde DE 33000 tipi Anahat Lokomotifi imalatı, DH12000 tipi Dizel Hidrolik Anahat lokomotifi ihracı gibi daha birçok üretimin de TÜRASAŞ Eskişehir Bölge Müdürlüğünce yapıldığını anlattı. Bakan Uraloğlu, 2023 yılında yerli ve milli imkanlarla üretilen 5000 KW güce sahip ilk elektrikli anahat lokomotifi olan E5000 ile yeni bir dönemin kapılarını araladıklarını vurgulayarak şöyle konuştu:
“TCDD Taşımacılık A.Ş.’nin ihtiyaçlarına uygun, 5 megavat gücünde, “TSI” yani Avrupa Birliği Demiryollarında Karşılıklı İşletilebilirlik sertifikasına sahip, yük ve yolcu taşımacılığı yapabilecek, 140 km/s hıza sahip, TURASAŞ marka yeni nesil bir elektrikli anahat lokomotifi geliştirdik. Bu alandaki ilklerin ve enlerin projesi olarak da kabul ettiğimiz Eskişehir-5000 projemizin öne çıkan birçok özelliği de bulunuyor. Örneğin; cer motorlarının her biri 1280 kW gücündedir ve bugüne kadar ülkemizde tasarlanan en yüksek güçlü cer motoru özelliğini taşımaktadır. Cer konvertörlerinin her biri 2.5 MW gücünde olup bir raylı sistem aracı için ülkemizde tasarlanan en yüksek güçlü yüksek gerilim cer konvertörüdür. Ayrıca anahat lokomotifler için yerli olarak tasarlanmış ilk araç gövdesi, ilk boji ve ilk Tren Kontrol ve Yönetim Sistemi bu projemizle hayata geçmiştir. Üstelik Eskişehir-5000 lokomotif için geliştirilen tüm ana bileşenler ayrı birer ürün olarak ihraç edilebilir kritik teknolojiye sahip ürünlerdir. Bu ürünler, TCDD Taşımacılık bünyesindeki mevcut lokomotiflerde de hem yedek parça hem de modernizasyonları kapsamında kullanılabilecektir.”
Yerlilik Oranı Yüzde 85’e Ulaşacak
Bakan Uraloğlu, lokomotiflerin üretilirken 115 yerli tedarikçiden temin yaparak ekonomiye ve cari açığın azaltılmasına büyük katkı sağladıklarını da vurguladı. Proje kapsamında geliştirilen tüm çıktıların, katma değeri yüksek ve daha önce Türkiye’de tasarımı yapılmamış ürünler olduğuna da işaret eden Uraloğlu, “Elde edilen bilgi birikimi ve tecrübe ile ülkemizin ihtiyacı olan raylı taşıtlardaki yerlilik oranını arttırdık. Lokomotifimizin yerlilik oranı şu an için yaklaşık yüzde 65. Ama seri üretimde bu rakamı yüzde 85’e çıkarmayı planlıyoruz. Buradan gururla belirtmek istiyorum ki artık lokomotif sektöründe kendi teknolojisine sahip sayılı ülkelerden biriyiz. Elde ettiğimiz tecrübe ve bilgi birikimi sayesinde, bundan sonra ihtiyaca uygun lokomotiflerin üretiminde yurtdışına bağımlılığımız kalkmış durumdadır. Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde daha nice büyük proje ve hizmete imza atacağımıza da inanıyorum” diye konuştu.
